سبزینه | شرکت تعاونی تولید روستایی
سبزینه | شرکت تعاونی تولید روستایی
پیـاز یکـی از محصـولات مهـم خـوراکی و صـنعتی در دنیـا و ایـران بـوده پیاز خوراکی محصول ارزشمندي بـوده و کمیت و کیفیت محصول تولیدي چه از نظر اقتصادي و چه سلامتی داراي اهمیت فـراوان میباشد تولید موفقیت آمیز پیاز به مدیریت دقیق تغذیه گیاهی، به همـراه سـایر تکنیـک- هاي مدیریت، همچون کنترل آفات و فاکتورهاي محیطی بستگی دارد. یکی از عوامل مهـم به زراعی که نقش مهمی در افزایش عملکرد و بهبود کیفیـت ایـن محصـول بـر عهـده دارد تغذیه گیاهی میباشد تقسیم بندي عناصر مورد نیاز گیاهان معمولاً بر اساس میزان مصرف است که شامل سه گروه میباشد. عناصر غذایی اصلی یا پر نیاز به مقدار زیاد مورد نیاز گیـاه مـی باشند که شامل کربن، هیدروژن، اکسیژن، نیتروژن، فسفر و پتاسـیم هسـتند کـه در میـان این عناصر کربن، هیدروژن و اکسـیژن از طریـق آب و هـوا تـامین مـیشـوند و سـه عنصـر نیتروژن، فسفر و پتاسیم از راه کوددهی در اختیار گیاه قرار میگیرند. عناصر غذایی پر نیاز ثانویه Secondary Macro elementsکه به مقدار کمتري مورد نیاز هستند و شـامل کلسـیم، منیزیم و گوگرد میباشند. گروه سوم عناصر کم مصرف یا ریز مغذي Micro elementsکـه بـه مقدار بسیار کم مورد نیاز بوده و شامل بر، کلر، روي، مس، آهن، منگنز و مولیبدن میباشند
بذر پیاز در درجۀ حرارتهاي پایین خاك می تواند جوانه بزند. درجه حرارت بـالاي 2 تا 5درجۀ سانتیگراد خاك، جوانه زنی بذر را تشدید مـی کنـد. جوانـه زنـی بـذر در درجـه حرارتهاي بالاي 20درجۀ سانتیگراد سریعتر و یکنواخت تر می باشد.
پیاز یک دورة طولانی و غیر معمولی رشد آرام تا رسیدن به مرحلۀ سـه برگـی دارد. سرعت رشد پیاز در مراحل اولیۀ رویشی نصف سرعت رشد محصولاتی نظیر کلـم و چغنـدر میباشد. مدت زمان رشد کند اولیه تحت شرایط آب و هوائی معمولی تقریباً 50تـا 70روز بعد از کاشت به طول میانجامد. پیازي که در اواخر اسفند یا اوایل فروردین کاشته میشـود معمولاً در اواخر اردیبهشت یا اوائل خرداد به مرحلۀ رشد سـه برگـی خـود مـیرسـد. نیـاز غذایی در طی این مدت بسیار پایین است. عوامل زراعی دیگر مانند صدمات ناشی از علف کشها باعث کاهش رشد اولیه گیـاه میشود. برخی مواقع رشد کند اولیه که به سبب شرایط آب و هوائی رخ میدهد به اشـتباه به کمبود مواد غذایی نسبت داده میشود. رشد سریع برگ هنگامی به وقوع میپیوندد، کـه گیاه در مرحلۀ سه برگی باشد. هر برگ جدید از برگ قبلی بزرگتر اسـت. سـرعت رشـد بـا افزایش دما افزایش مییابد. برگ براي رشد نیاز به دماي حـداقل 8درجـۀ سـانتیگراد دارد و در دماي 28درجۀ سانتیگراد به حداکثر رشد خود میرسد. ریشۀ پیاز نیز با یک سـرعت مـنظم در طول دوره رشد برگها، توسعه مییابد. ریشه هاي جدید از سوخ بوجود میآیند. سیسـتم ریشـهاي کم عمق و داراي انشعابات کم پیاز در مدیریت تغذیه آن نقش مهمی دارد.
پیاز داراي سیستم ریشهاي کم عمق، نامتراکم و پراکنـدهاي مـیباشـد کـه قسـمت اعظم آن در 30سانتیمتري بالاي خاك قرار دارد. تراکم ریشه با افزایش عمق خاك کاهش مییابد. ریشه افکنی کم عمق و پراکنـدة پیـاز داراي اهمیـت بسـزایی در مـدیریت تغذیـۀ عناصر کم تحرك پتاسیم، فسفر و برخی از عناصر ریزمغذي همچون روي( میباشد. ریشـۀ نامتراکم پیاز در جذب مواد غذایی خاك ناموفقتر از دیگر محصولات عمل میکند. بنابراین بیشتر از دیگر محصولات دچار کمبود این نوع مواد غذایی میشود.
مرحلۀ تشکیل پیاز هنگامی شروع میشود که قطـر سـوخ دو برابـر قطـر طوقـه باشـد. بیشتر گونه هاي پیاز در مرحلۀ 6تا 8برگی شروع به پیازدهی میکنند. پیازدهی با طول روز نیز ارتباط دارد. واریته هاي مختلف پیاز در حداقل روز لازم براي شروع پیازدهی با یکدیگر تفاوت دارنـد. حـداقل طول روز مورد نیاز در پیازدهی براي پیازهاي زمستانی خیلی کوتاهتر از انواع پیازهاي بهاري میباشـد. دما و نور هم شروع سوخ بستن را تحت تأثیر قرار میدهند، ولی در مقایسه با طول روز تـأثیر کمتـري دارند. در زمان شروع پیازدهی هر چقدر دما بیشتر باشد پیازدهی سریعتر خواهد بود. پیازهایی کـه بـه صورت متراکم کاشته میشوند برگهاي بیشتري داشته و زودتر تشکیل پیاز میدهند
گیاه پیاز به آب و مواد غذایی در طول دورة رشد سوخ، بیش از سایر مراحل رشـدي نیاز دارد. سرعت انباشتگی مواد خشک پیاز در طـول دورة رشـد سـوخ بـا سـرعت سـریع رشـد قسمتهاي رویشی قابل مقایسه میباشد
زمان برداشت پیاز به وضع بازار، آب و هوا و طول دورة انبارداري بستگی دارد. با کم شدن رشد سوخ، طوقۀ پیاز نرمتر شده و اندامهاي هوائی گیاه کج میشوند. ً مرحلۀ رسیدگی معمولاً بـا درصد برگهایی که خشک شده و حالت افتادگی پیدا کردهاند مشخص میشود. رسیدن به درجۀ قابل قبولی از رسیدگی قبل از برداشت، یک عامل کلیدي در تولید پیاز با خاصیت انبارداري بالا میباشد. گاهی پیازکاران براین عقیده هستند که مقادیر زیـاد کـود به ویژه کودهاي نیتروژنه موجب بلوغ ناقص و فاسد شدن محصول در هنگام انبارداري می شـود. در حالی که این مشکلات نتیجۀ ترکیـب عوامـل محیطـی و مـدیریتی گیـاه مـیباشـد. عوامـل محیطی که میتوانند باعـث تـأخیر در رسـیدگی شـده و خاصـیت انبـارداري را کـاهش دهنـد عبارتند از تگرگ، هواي سرد، آب و هواي مرطوب و عوامل مدیریتی مانند: تنـک کـردن، کشـت غیر یکنواخت، کشت دیرهنگام، تنش آبی و کمبود مواد غذایی که میتواننـد باعـث کنـد شـدن رشد و رسیدگی پیاز شوند. سوخهاي با اندازة بزرگتر داراي قیمت بیشتري در بازار هستند.
