نشانه هاي کمبود کلسیم در درختان مرکبات

نشانه هاي کمبود کلسیم در درختان مرکبات به شکل کم رنگ شدن کلروفیل در طول حاشیه برگها و بین رگبرگهاي اصلی در زمستان است. لکه هاي نکروتیـک کوچـک در نواحی کم رنگ شده میتوانند توسعه یابند

کمبود کلسیم سبب کـاهش تـوان درختان، کاهش تولید، تنک شدن برگها و برگهاي کوچک ضخیم میشود. در درختان با کمبود شدید کلسیم، دايبک شاخه هاي انتهایی و رشد جوانه هاي ثانویه برگ افـزایش مییابد. درختان با کمبود کلسیم میوه هاي کوچک، بد شکل با کیسه هاي عصاره چروکیده شده تولید میکنند. همچنین میوه هاي این درختان داراي مقدار عصاره کمتر اما اسید و مواد جامد محلول بیشتر هستند.
توسط بسیاري از پژوهشگران گزارش شده است. افزایش ریزش و زردي برگهـا، کـاهش اندازه، گرد یا قلبی شکل شدن برگها افـزایش پوسـیدگی ریشـه هـا، کـاهش عملکرد و کاهش نسبی اندازه میوه ها از دیگر نشانه هاي ظـاهري کمبـود کلسـیم اسـت.

برگهاي داراي کمبود کلسیم، مقدار بیشتري پتاسیم و منیزیم دارند. کمبود کلسـیم در برگ پرتقال، با توسعه کم رنگ شدن کلروفیل در طول حاشیه برگها و بین رگبرگهاي اصلی و همچنین لکههاي نکروتیک کوچـک در ناحیـه کـم رنـگ شـده در سـطح بـرگ مشخص میشود. اما در برگ لیمو، این کاهش کلروفیل به صـورت بلـوكهـاي بزرگ سوخته شده ظاهر میشود. همچنین با کمبود کلسیم، ریزش برگها پیش از بلوغ رخ میدهد که به دنبال آن، برگهاي جدید تولید میشوند که آنها هـم پـیش از بلـوغ ریزش میکنند و سرانجام سرشاخههایی ضعیف از جوانههاي جانبی این شاخه ها، توسعه مییابند.  ناهنجاري دیگري که با کمبود کلسیم ظاهر میشود کمبود منگنز است که بیشتر در زمستان و اوایل بهار مشاهده میشود. همه درختان داراي کمبود کلسـیم معمـولا داراي سیستم ریشهاي ضعیفتر بوده و نشانههاي کمبود منگنز را نشان میدهند که بـه علـت کاهش ظرفیت ریشه این درختان براي جذب منگنز است. با مدیریت تغذیـه مناسـب یـا فراهمی بهینه کلسیم، تحمل درختان مرکبات به تنش مانداب، کاهش تهویه، پوسیدگی ریشه و کمبود اکسیژن در منطقه ریشه بیشتر از درختان با کمبود کلسیم است. از اینرو درختان با کمبود کلسیم، به کمبود اکسیژن خاك حساس هستند و پوسـیدگی ریشـه و رشد ضعیف درختان از نشانه هاي اصلی کمبـود کلسـیم اسـت. یکـی از ناهنجـاريهـاي فیزیولوژیکی ناشی از کمبود کلسیم و منیزیم همراه با فسـفر و پتاسـیم زیـاد، لکـه هـاي کوچک زرد روي پوست نزدیک انتهاي خامه میوه است که گاهی این لکه ها به صورت قهوه اي ظاهر و یا اینکه پوسیده میشوند. میـوه هـاي رنگـی حاشـیه خـارجی درختان، حساستر از میوه هاي با رنگپذیري ضعیفتر درون تاج درخت هستند به طور معمول، کمبود کلسیم معمولا در خاكهاي اسـیدي کـه کلسـیم طبیعـی خـاك شسته شده است بیشتر دیده میشود. استفاده پیاپی از کودهاي آمونیومی، به ویـژه سـولفات آمونیوم، شستشوي کلسیم از خاك را تشدید میکند )استفاده از پتاسیم و گوگرد نیز چنـین تأثیري دارد. مصرف آهک در خاكهاي اسیدي نه تنها pHخـاك را خنثـی مـیکنـد بلکـه قابلیت استفاده کلسیم در خاك را نیز بهبود میبخشد. کمبود کلسیم در خاكهاي با شـوري زیاد نیز به علت غلظت زیاد سدیم، بیشـتر رخ مـیدهـد. در چنـین شـرایطی، مصـرف گـچ میتواند کمبود کلسیم را تصحیح کنـد و اثـرات زیـانآور سـدیم را کـاهش دهـد. همچنـین کمبود کلسیم میتواند با محلولپاشی کودهاي کلسیم محلول در آب مانند نیتـرات کلسـیم و …. به خوبی تصحیح شود.